کتابشناسی تهران - معماری آندره گدار
معماری آندره گدار
ویکتور دانیل ، بیژن شافعی، سهراب سروشیانی
همکار تحقیق و تدوین گلنار تاجدار
مجموعه معماری دوران تحول در ایران
مشخصات نشر / تهران : ویکتور دانیل ، ١٣٩۴
اندیشه ایجاد گروه
اندیشه ایجاد گروه تحقیقاتی ” معماری دوران تحول ” در سال ١٣۶١ شکل گرفت و یک سال بعد در محفلی دانشجویی و با عضویت پنج داوطلب به تحقق پیوست.
شناخت تاریخ معماری معاصر و معرفی نمونه آثار آن و نیز معماران شاخص این دوره ، انگیزه اولیه شکل گیری این گروه تحقیقاتی بود.
” معماری دوران تحول ” به دوره ای از معماری سرزمین ایران توجه دارد که تحول ، یکی از مشخصه های مستمر آن است.
از دیدگاه تاریخی ، این دوره از اواسط دوران سلطنت ناصرالدین شاه قاجار شروع شده و تا کنون ادامه دارد.
در این دوره ، تحول با مشخصه های متغیری همراه است.
بناهای متعددی توسط معماران ایرانی و خارجی ساخته شده اند که متاثر از تغییر در زمینه های مختلف هستند و ضرورت تقسیم بندی دوره های تاریخی را ایجاب می کنند.
بر اساس این تقسیم بندی ، ارائه نتایج تحقیق در قدم اول شامل معرفی معماران منفرد و آثار معماری آن هاست.
با معرفی معماران هر دوره ، در قدم بعدی امکان معرفی دوره های تاریخی و نهایتا کلیت معماری دوران تحول فراهم می شود.
به این ترتیب نتایج تحقیق در سه سطح قابل ارائه است.
الف_ ” معماران و آثار معماران ” ، شامل : معماری معماران ، آثار و روش ها.
ب_ ” دوره تاریخی ” ، شامل : معرفی دوره و زمینه های متعلق به آن ، نمونه آثار معماری و معماران ، سبک ها و گرایش ها .
ج_ ” معماری دوران تحول ” ، شامل : تاریخ تحلیلی معماری دوران تحول ، تحولات زمینه ها ، دسته بندی سبک ها و گرایش ها.
آندره گدار یکی از معدود کارشناسان غیر ایرانی در دهه های اول قرن چهاردهم خورشیدی است که مقامی رسمی و دولتی یافت . فعالیت او در بیش از سه دهه تنوع قابل توجهی دارد. علاوه بر باستان شناسی ، فعالیت های فرهنگی ، طراحی معماری و حتی حضور در صحنه سیاسی جنگ جهانی دوم در کارنامه او به چشم می خورد. گدار در این سه دهه ، هدایت فعالیت های باستان شناسی کشور را به عهده داشت. تاسیس موزه ایران باستان ، تهیه و تنظیم اشیاء و طراحی ساختمان موزه_ که خود موزه ای برای موزه است _ از ثمرات این فعالیت به شمار می آید. از یادگارهای ماندگار او علاوه بر تألیفاتش ، تاسیس دانشکده هنرهای زیباست که از سال ١٣١٩ هجری شمسی دانشجویان معماری داخل کشور را پرورش داد و سالیان دراز تنها دانشکده معماری ایران باقی ماند.
اوج دلبستگی و پیوستگی عاشقانه گدار به جهان هنر و معماری ایرانی ، در طرح آرامگاه حافظ تجلی یافته است .
مکانی که هر ساله بلکه همه روزه با صمیمیتی عارفانه بیشترین جمعیت مشتاق را پذیرا می شود و از همان ابتدا به مظهری از شیراز و نشانه ای از حافظ بدل شده است.
زندگینامه
سال ١٩٢٨ میلادی نقطه عطفی سرنوشت ساز در زندگی گدار و سرآغاز تحولی موثر در تاریخ باستان شناسی و معماری ایران به شمار می آید. در این سال ، آندره گدار با پیمان نامه ای بیست ساله به ایران آمد و موثرترین دوره زندگی حرفه ای خود را در زمینه های مورد علاقه اش ، باستان شناسی و معماری آغاز کرد. در این دوره ، به همراهی و همدلی همسرش یدا ، گدار به فعالیت های باستان شناسی ، تحقیقاتی و معماری پرداخت و ماحصل آن را در نشریات گوناگون به چاپ رساند. آرامگاه حافظ و موزه ایران باستان از آثار مهم و شاخص معماری گدار به شمار می آیند و بر نگرش خاص او از معماری دلالت می کنند. آندره گدار تا سال ١٣٣٩ خورشیدی به فعالیت های خود در ایران ادامه می داد و سپس به پاریس رفت و آخرین اثرش ، کتاب هنر ایران ، ماحصل پژوهش ها و تجربه های خود از ایران را تنظیم و تدوین و چاپ کرد و روی در نقاب خاک کشید.
آثار تهران
بناها تا سال ١٣١٢ :
طرح مجموعه و بناهای دانشگاه تهران
- طرح مجموعه دانشگاه تهران
- تالار تشریح
- دانشکده میکروب شناسی
- دانشکده پزشکی و ادامه طرح دانشکده ها زیر نظر گدار
موزه ها ، کتابخانه ها ، آرامگاه ها
- موزه ایران باستان و کتابخانه ملی
- امامزاده یحیی ( تجدید بنا )