معماری آندره گدار

ویکتور دانیل ، بیژن شافعی، سهراب سروشیانی

همکار تحقیق و تدوین گلنار تاجدار

مجموعه معماری دوران تحول در ایران

مشخصات نشر / تهران : ویکتور دانیل ، ١٣٩۴

اندیشه ایجاد گروه

اندیشه ایجاد گروه تحقیقاتی ” معماری دوران تحول ” در سال ١٣۶١ شکل گرفت و یک سال بعد در محفلی دانشجویی و با عضویت پنج داوطلب به تحقق پیوست.

شناخت تاریخ معماری معاصر و معرفی نمونه آثار آن و نیز معماران شاخص این دوره ، انگیزه اولیه شکل گیری این گروه تحقیقاتی بود.

” معماری دوران تحول ” به دوره ای از معماری سرزمین ایران توجه دارد که تحول ، یکی از مشخصه های مستمر آن است.

از دیدگاه تاریخی ، این دوره از اواسط دوران سلطنت ناصرالدین شاه قاجار شروع شده و تا کنون ادامه دارد.

در این دوره ، تحول با مشخصه های متغیری همراه است.

بناهای متعددی توسط معماران ایرانی و خارجی ساخته شده اند که متاثر از تغییر در زمینه های مختلف هستند و ضرورت تقسیم بندی دوره های تاریخی را ایجاب می کنند.

بر اساس این تقسیم بندی ، ارائه نتایج تحقیق در قدم اول شامل معرفی معماران منفرد و آثار معماری آن هاست.

با معرفی معماران هر دوره ، در قدم بعدی امکان معرفی دوره های تاریخی و نهایتا کلیت معماری دوران تحول فراهم می شود.

به این ترتیب نتایج تحقیق در سه سطح قابل ارائه است.

الف_ ” معماران و آثار معماران ” ، شامل : معماری معماران ، آثار و روش ها.

ب_ ” دوره تاریخی ” ، شامل : معرفی دوره و زمینه های متعلق به آن ، نمونه آثار معماری و معماران ، سبک ها و گرایش ها .

ج_ ” معماری دوران تحول ” ، شامل : تاریخ تحلیلی معماری دوران تحول ، تحولات زمینه ها ، دسته بندی سبک ها و گرایش ها.

آندره گدار یکی از معدود کارشناسان غیر ایرانی در دهه های اول قرن چهاردهم خورشیدی است که مقامی رسمی و دولتی یافت . فعالیت او در بیش از سه دهه تنوع قابل توجهی دارد. علاوه بر باستان شناسی ، فعالیت های فرهنگی ، طراحی معماری و حتی حضور در صحنه سیاسی جنگ جهانی دوم در کارنامه او به چشم می خورد. گدار در این سه دهه ، هدایت فعالیت های باستان شناسی کشور را به عهده داشت. تاسیس موزه ایران باستان ، تهیه و تنظیم اشیاء و طراحی ساختمان موزه_ که خود موزه ای برای موزه است _ از ثمرات این فعالیت به شمار می آید. از یادگارهای ماندگار او علاوه بر تألیفاتش ، تاسیس دانشکده هنرهای زیباست که از سال ١٣١٩ هجری شمسی دانشجویان معماری داخل کشور را پرورش داد و سالیان دراز تنها دانشکده معماری ایران باقی ماند.

اوج دلبستگی و پیوستگی عاشقانه گدار به جهان هنر و معماری ایرانی ، در طرح آرامگاه حافظ تجلی یافته است .

مکانی که هر ساله بلکه همه روزه با صمیمیتی عارفانه بیشترین جمعیت مشتاق را پذیرا می شود و از همان ابتدا به مظهری از شیراز و نشانه ای از حافظ بدل شده است.

زندگینامه

سال ١٩٢٨ میلادی نقطه عطفی سرنوشت ساز در زندگی گدار و سرآغاز تحولی موثر در تاریخ باستان شناسی و معماری ایران به شمار می آید. در این سال ، آندره گدار با پیمان نامه ای بیست ساله به ایران آمد و موثرترین دوره زندگی حرفه ای خود را در زمینه های مورد علاقه اش ، باستان شناسی و معماری آغاز کرد. در این دوره ، به همراهی و همدلی همسرش یدا ، گدار به فعالیت های باستان شناسی ، تحقیقاتی و معماری پرداخت و ماحصل آن را در نشریات گوناگون به چاپ رساند. آرامگاه حافظ و موزه ایران باستان از آثار مهم و شاخص معماری گدار به شمار می آیند و بر نگرش خاص او از معماری دلالت می کنند. آندره گدار تا سال ١٣٣٩ خورشیدی به فعالیت های خود در ایران ادامه می داد و سپس به پاریس رفت و آخرین اثرش ، کتاب هنر ایران ، ماحصل پژوهش ها و تجربه های خود از ایران را تنظیم و تدوین و چاپ کرد و روی در نقاب خاک کشید.

آثار تهران

بناها تا سال ١٣١٢ :

طرح مجموعه و بناهای دانشگاه تهران

• طرح مجموعه دانشگاه تهران
• تالار تشریح
• دانشکده میکروب شناسی
• دانشکده پزشکی و ادامه طرح دانشکده ها زیر نظر گدار

موزه ها ، کتابخانه ها ، آرامگاه ها

• موزه ایران باستان و کتابخانه ملی
• امامزاده یحیی ( تجدید بنا )

این مطلب در چهارشنبه ۲۶ دی ۱۳۹۷ در ساعت ۵:۴۹ بعد از ظهرمنتشر شده است. این مطلب در زیر مجموعه كتابشناسی تهران ( معماري و شهرسازي ) قرار گرفته است. شما میتوانید دیدگاه خود را در باره این نوشته بنویسید.